اثر روش های اندازه گیری بر میزان هدایت هیدرولیکی اشباع در اراضی لسی شرق استان گلستان

Authors

پروانه حاتمی گل مکانی

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان واحدبردی شیخ

دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان محسن حسینعلی زاده

دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

abstract

سابقه و هدف: هدایت هیدرولیکی اشباع خاک (ks) یکی از ویژگی های مهم خاک است که در علوم آب و خاک اهمیت زیادی دارد، به طوری که در اکثر مدل های شبیه سازی هیدرولوژیکی و فرسایش خاک در آبخیزها، نقش مهمی را ایفا می کند. بنابراین این پژوهش با هدف مقایسه روش های مختلف اندازه گیری میزان هدایت هیدرولیکی اشباع در کاربری های اراضی مختلف از جمله جنگل، مرتع، کشاورزی دارای پوشش زراعی و کشاورزی شخم خورده و بدون پوشش در اراضی لسی شرق استان گلستان انجام شد. مواد و روش ها: به منظور اندازه گیری میزان هدایت هیدرولیکی اشباع خاک هم از روش های میدانی و هم آزمایشگاهی استفاده شد. با توجه به امکانات موجود، دو روش میدانی شامل استوانه های مضاعف و نفوذسنج مکشی گلف و یک روش آزمایشگاهی شامل اندازه-گیری هدایت هیدرولیکی با اعمال بار ثابت بر روی نمونه خاک دست نخورده به کار گرفته شدند. آزمایش های نفوذپذیری، در 12 نقطه (چهار کاربری و سه تکرار) انجام شد. علاوه بر این، در هر نقطه برای تعیین برخی ویژگی های فیزیکی خاک، یک نمونه خاک دست نخورده و یک نمونه خاک دست خورده تهیه شد. به منظور تجزیه و تحلیل آماری نتایج نیز از طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل دو عاملی در نرم افزار sas 9.0 استفاده شد. یافته ها: نتایج مقایسه هم زمان اثر روش اندازه گیری و نوع کاربری اراضی بر میزان هدایت هیدرولیکی اشباع نشان داد اثر نوع کاربری جنگل، مرتع، کشاورزی با پوشش زراعی گندم و اراضی شخم خورده بدون پوشش بر میزان هدایت هیدرولیکی اشباع خاک در سطح اطمینان 95 درصد معنی دار نبود و تنها اثر شیوه اندازه گیری معنی دار بود، به طوری که روش های اندازه گیری آزمایشگاهی با دو روش میدانی تفاوت معنی داری را نشان داد. همچنین از میان روش های اندازه گیری روش آزمایشگاهی اندازه گیری هدایت هیدرولیک اشباع خاک با بار ثابت به دلیل کوچک بودن نمونه ها دارای بیشترین ضریب تغییرات و روش اندازه گیری میدانی نفوذسنج مکشی گلف بدلیل محدود شدن نفوذ آب به خلل و فرج ریز و جلوگیری از جریان آب از درون درز و ترک ها و خلل و فرج درشت، دارای کمترین میزان ضریب تغییرات بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش، اگرچه از نظر آماری میزان هدایت هیدرولیکی اشباع خاک اندازه گیری شده با روش های آزمایشگاهی و میدانی تفاوت معنی دار نشان داده و نفوذ اندازه گیری شده در کاربری های مختلف تفاوت معنی داری نشان نداد اما به طور کلی با توجه به زیاد بودن ضریب تغییرات نفوذ اندازه گیری شده با روش های میدانی و آزمایشگاهی و در کاربری های مختلف این منطقه، نگاه صرف به معنی داری و مسائل آماری نمی تواند درست باشد و تعمیم آن ها منطقی به نظر نمی-رسد. بنابراین پیشنهاد می شود نتایج این پژوهش با احتیاط بیشتری مورد استفاده پژوهشگران خاک و سایر علوم مرتبط قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر روش‌های اندازه‌گیری بر میزان هدایت هیدرولیکی اشباع در اراضی لسی شرق استان گلستان

سابقه و هدف: هدایت هیدرولیکی اشباع خاک (Ks) یکی از ویژگی‌های مهم خاک است که در علوم آب و خاک اهمیت زیادی دارد، به طوری که در اکثر مدل‌های شبیه‌سازی هیدرولوژیکی و فرسایش خاک در آبخیزها، نقش مهمی را ایفا می‌کند. بنابراین این پژوهش با هدف مقایسه روش‌های مختلف اندازه‌گیری میزان هدایت هیدرولیکی اشباع در کاربری‌های اراضی مختلف از جمله جنگل، مرتع، کشاورزی دارای پوشش زراعی و کشاورزی شخم خورده و بدون پو...

full text

اثر روشهای مختلف تعیین عامل شکل چاهک بر نتایج اندازه گیری هدایت هیدرولیکی اشباع خاک به روش گلف

هدایت هیدرولیکی اشباع خاک (KS)، یکی از مهمترین ویژگی های فیزیکی خاک است و تخمین آن در مطالعات آب و خاک اهمیت زیادی دارد. روشهای اندازه گیری KS به دو روش صحرایی و آزمایشگاهی انجام می شود. نفوذسنج گلف یکی از روشهای صحرایی نفوذسنج با بار ثابت است که هدایت هیدرولیکی اشباع صحرایی (kfs) را در بالای سطح ایستابی اندازه گیری می کند. یک پارامتر مهم در محاسبه (kfs) ضریب شکل چاهک ((C است که به گرادیان قشار...

full text

تغییرات برخی پارامترهای کیفیت خاک بر اثر تغییر کاربری اراضی در موقعیتهای مختلف شیب اراضی لسی در شرق استان گلستان

امروزه نرخ سریع رشد جمعیت سبب شده تا پوشش های طبیعی سطح زمین به خصوص جنگل ها توسط بشر تخریب شده و جهت تولید محصولات کشاورزی زیر کشت برده شوند. متصاعد شدن مقادیر قابل توجه کربن و گازهای گلخانه ای از آثار نامطلوب معضل تغییر کاربری های طبیعی اراضی است. به منظور بررسی تغییرات پارامترهای مختلف کیفیت خاک در نتیجه تغییر کاربری، اراضی لسی و شیبدار شرق استان گلستان واقع در حوزه آبخیز آق سو انتخاب شد. ...

full text

تغییرات برخی پارامترهای کیفیت خاک بر اثر تغییر کاربری اراضی در موقعیتهای مختلف شیب اراضی لسی در شرق استان گلستان

امروزه نرخ سریع رشد جمعیت سبب شده تا پوشش های طبیعی سطح زمین به خصوص جنگل ها توسط بشر تخریب شده و جهت تولید محصولات کشاورزی زیر کشت برده شوند. متصاعد شدن مقادیر قابل توجه کربن و گازهای گلخانه ای از آثار نامطلوب معضل تغییر کاربری های طبیعی اراضی است. به منظور بررسی تغییرات پارامترهای مختلف کیفیت خاک در نتیجه تغییر کاربری، اراضی لسی و شیبدار شرق استان گلستان واقع در حوزه آبخیز آق سو انتخاب شد. در...

full text

شواهد پدوژنیک و میکرومورفولوژیک تخریب اراضی جنگل‌تراشی شده لسی در شرق استان گلستان

In order to study land degradation from the soil genesis and micromorphological perspective, ten soil profiles were dug and described on five slope positions in both forest and deforested cultivated land. The soil samples were taken from all horizons for physico-chemical analysis and micromorphological studies. Forest soils had a well developed argillic and calcic horizons and also mollic epipe...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مدیریت خاک و تولید پایدار

جلد ۶، شماره ۴، صفحات ۸۷-۱۰۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023